ISECS

Zie hieronder een steunbetuiging van ISECS, waar wij als Werkgroep Achttiende Eeuw alleen maar achter kunnen staan.

As President of the International Society for Eighteenth-Century Studies, on behalf of all our members, I express our total support for the people of Ukraine, its Universities, our Ukrainian colleagues who join us in eighteenth-century studies, and all Ukrainian-born colleagues and students everywhere, in their just resistance to armed invasion. Signed: Penelope J. Corfield.

Advertentie

Studiedag – Werkgroep Stedengeschiedenis

Op donderdag 14 april 2022 organiseert de werkgroep Stedengeschiedenis een bijeenkomst bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (Smallepad 5, Amersfoort) onder de titel ‘Panorama’s’. De studiedag is gratis voor eenieder toegankelijk; wel graag aanmelden via jan@jvdn.nl o.v.v. Panorama’s. Mocht Covid tussenbeide komen dan opteren we voor een digitale bijeenkomst. Informatie kan worden ingewonnen bij Jan van den Noort 06-4970 6455 of via http://www.stedengeschiedenis.nl


Programma
Voorzitter: Dr. Roos van Oosten (universitair docent Stadsarcheologie, Universiteit Leiden)

13:00-13:30 Albert Boersma (gastconservator Museum Flehite) over: Ander licht op Withoos. Warm aanbevolen: een bezoek aan Museum Flehite voor de tentoonstelling over Withoos. Informatie: museumflehite.nl/bezoekersinfo/veel-gestelde-vragen/

13:30-14:00 discussie

14:00-14:30 Drs. Sylvia Alting van Geusau (theater- en kunsthistorica) en Drs. Ester Wouthuysen (kunsthistorica), over hun vorig jaar verschenen boek: Kunstzinnig vermaak in Amsterdam. Het Panoramagebouw in de Plantage, 1880-1935

14:30-15:00 discussie

15:00-15:30 koffie en thee

15:30-16:00 Dr. Everhard Korthals Altes (kunsthistoricus en docent Technische Universiteit Delft) over: Nederland op zijn mooist – De achttiende-eeuwse Republiek in kaart en beeld.

16:00-16:30 Aanbieding eerste exemplaar Nederland op zijn mooist
discussie

16:30-einde Nazit

Boersma, Ander licht op Withoos
Mathias Withoos (1627-1703) legde zijn stad Amersfoort vast door het schilderen van een van de grootste stadsgezichten uit de 17e eeuw. Het panorama meet ruim twee bij vier meter. In 1671 besloot de stad om het ‘Gezicht op Amersfoort’ aan te kopen, tot ‘ciraat’ van het stadshuis ‘nu ende in futurum’. Withoos liet zich daarvoor in klinkende munt betalen door het stadsbestuur, waarvan hij overigens zelf deel uitmaakte.
Het panorama, dat onlangs werd gerestaureerd, is te bewonderen in de tentoonstelling ‘Ander licht op Withoos’ in Museum Flehite. Die tentoonstelling en het vuistdikke boek Ander Licht op Withoos – Drie Generaties Withoos zijn het fraaie resultaat van vele jaren onderzoek door Boersma.

Tentoonstelling en boek laten zien hoe veelzijdig Mathias Withoos was als fijnschilder, leermeester en bestuurder. In zijn schilderijen toont Withoos veel kennis van flora en fauna, maar zeker ook van de vergankelijkheidsymboliek, met verwijzingen naar een goed en deugdzaam christelijk leven. Hij wordt vooral gewaardeerd voor de speciale belichting in zijn schilderijen.

Withoos was een vernieuwende kunstschilder en een bron van inspiratie voor tijdgenoten en navolgers. Maar liefst vier van zijn acht kinderen werden door hun vader opgeleid in de teken- en schilderkunst. Zijn stadsgenoot Caspar Van Wittel (1652/3 -1736) was bij hem in de leer en kreeg later bekendheid als grondlegger van het Italiaanse stadsgezicht.

Informatie: Jan van den Noort 06-4970 6455 – jan@jvdn.nl
www.stedengeschiedenis.nl.

CfP – Historisch Jaarboek voor Gelderland

Gelderland is in oppervlakte de grootste provincie van Nederland en ook qua geschiedenis rijk aan verhalen en thema’s. Heb jij een scriptie geschreven over de archeologie, geschiedenis, landschapsgeschiedenis of kunstgeschiedenis van Gelderland? Over de grote gevolgen van Tweede Wereldoorlog voor de provincie, over de graven en gravinnen van Gelre, de Gelderse industrie en landbouw in de negentiende eeuw, de stuifzanden op de Veluwe, de Hanzesteden in het hertogdom of de Opstand in het Gelderse gewest? Dan is de Vereniging Gelre op zoek naar jou!

De Vereniging Gelre, opgericht in 1897, brengt via symposia, excursies en publicaties het rijke Gelderse verleden onder de aandacht van haar leden en een breed publiek. Dat doet ze onder meer via de Bijdragen en Mededelingen Gelre, het jaarboek van de vereniging, met artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen uit de Gelderse geschiedenis, van de prehistorie tot en met de eenentwintigste eeuw. Daarnaast worden in het jaarboek recent verschenen werken over de Gelderse geschiedenis gerecenseerd.

Het jaarboek BMG wil jonge afgestudeerde historici graag een plek bieden om hun(scriptie)onderzoek, over een onderwerp dat raakt aan de geschiedenis van Gelre en Gelderland, in de vorm van een artikel aan een geïnteresseerd publiek te presenteren. De redactie van BMG bestaat uit archeologen, kunsthistorici en historici met een wetenschappelijke achtergrond en begeleidt auteurs bij het redigeren van hun ingezonden artikelen.

Interesse? Stuur jouw artikel dan vóór 1 juli 2022 naar de redactie van BMG! redactie@vereniginggelre.nl

De volledige auteursinstructies van BMG zijn te vinden op: https://vereniginggelre.nl/bijdragen-en-mededelingen-gelre-jaarboek/

De redactie van BMG beoordeelt de binnengekomen manuscripten – waar nodig bijgestaan door externe deskundigen – op volgorde van binnenkomst. De beste manuscripten komen in
aanmerking voor plaatsing in BMG in 2022 of 2023. De redactie verzorgt de begeleiding van het omwerken van het manuscript tot artikel.

Wie geïnteresseerd is kan voor meer informatie contact opnemen met redactiesecretaris Maarten Gubbels (redactie@vereniginggelre.nl).

CfP – Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis

Het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis publiceert Nederlands- en Engelstalige artikelen op het gebied van de boekgeschiedenis van de Lage Landen in alle perioden. Voor het 30e Jaarboek, de editie van 2023, verwelkomen zij in het bijzonder bijdragen binnen het thema ‘Technologie en Transformatie’.

Het nieuwe jaarboek zoekt artikelen die het belang van techniek en technologie in de geschiedenis van het boek in de Lage Landen behandelen. Dat kan gaan om het verbeteren van courante technieken, de introductie van nieuwe technologieën of het in onbruik geraken van bestaande. Elk van deze fasen kan bijdragen aan een nieuwe transformatie: van de inhoud van het boek, van de vorm van het boek, van de lezer, van de boekhandel.

We verwelkomen artikelen op het gebied van:

  • De introductie en ontwikkeling van de boekdrukkunst in de Lage Landen
  • De productie van handgeschreven boeken na de uitvinding van de boekdrukkunst
  • De productie van handgeschreven boeken na de uitvinding van de boekdrukkunst
  • Druk- en zettechnieken voor tekst en illustraties uit alle eeuwen
  • De huidige digitale transformatie van media
  • De productie van het (e)boek met digitale middelen
  • De invloed van nieuwe vormen, genres en lezers op het boek en de boekhandel

De redactie blijft zoals gewoonlijk ook artikelen verwelkomen die niet gerelateerd zijn aan het thema.

Stuur voor 1 maart 2022 een voorstel van maximaal 300 woorden naar de redactie van het Jaarboek (arno.kuipers@kb.nl). De deadline voor een eerste versie van het artikel is 1 november 2022. Publicatie staat gepland voor de zomer van 2023.

English version: https://www.boekgeschiedenis.nl/cfp-technologie-en-transformatie/

ZHC-Webinar Prostitutie in Vroegmodern Den Bosch

Datum en tijdstip: dinsdag 30 november 2021, 19.30 – 21.00

Historicus en voormalig archivaris dr. Jos Wassink vertelt tijdens het eerste ZHC-webinar aan de hand van zijn nieuwe boek Dagelijks leven in ‘ontugt’ over de levensverhalen van vrouwen betrokken bij prostitutie in ’s-Hertogenbosch tussen 1629 en 1795.

Voor veel arme vrouwen in de 17de en 18de eeuw was prostitutie een wezenlijk aspect van het dagelijkse leven, zeker in een garnizoensstad als ’s-Hertogenbosch.  Het was voor hen een manier om het hoofd boven water te houden in een harde wereld van armoede, ellende, vernedering en vervolging. Toch weten we weinig van de vrouwen die zich prostitueerden. Wassink haalt hen uit de anonimiteit. Aan de hand van rechtbankverslagen beschrijft hij wie ze waren en hoe hun dagelijks leven eruitzag.

Dr. Marion Pluskota, universitair docent sociale geschiedenis aan de Universiteit Leiden, treedt tijdens het webinar op als referent. Ze reflecteert op Wassinks bevindingen en plaatst ze in een bredere context. Pluskota is gespecialiseerd in de geschiedenis van misdaad en gender. Ze promoveerde in 2012 op een onderzoek naar prostitutie en sociale controle in achttiende-eeuwse havensteden.

Vervolgens is er ruimte voor vragen en discussie.

Het webinar wordt georganiseerd door Stichting Zuidelijk Historisch Contact en geleid door prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld, hoogleraar aan Tilburg University en voorzitter van de redactie van ZHC.

Het webinar is gratis te volgen via Zoom. Stuur uw aanmelding s.v.p. uiterlijk 26 november via stzhc@xs4all.nl onder vermelding van uw naam, e-mailadres en woonplaats. U ontvangt de inloggegevens dan de dag voor het webinar.

Meer informatie: https://uitgeverij-zhc.nl/actueel/233/415/zhc-webinar-prostitutie-in-vroegmodern-den-bosch

ISECS CfP: Seminar for Early Career Scholars 2022 | SOG18

September 25 – September 30, 2022 in Schloss Seggau/Leibnitz (Austria)

CALL FOR PAPERS: War Times in the 18th Century: Perceptions & Memories

The International Society for Eighteenth-Century Studies (ISECS) invites applications from scholars in all fields of eighteenth-century studies to participate in a four-day International Seminar for Junior EighteenthCentury Scholars. The seminar will be organized by the Society for Eighteenth Century Studies on South Eastern Europe with its seat at university of Graz (= Seat of the XIIIth ISECS congress, 2011).

The organizing committee consists of Christoph Gnant (University of Vienna/Austria), Harald Heppner (University of Graz/Austria), Olga Katsiardi-Hering (University of Athens/Greece), Ivan Părvev (University of Sofia/Bulgaria) and Stefanie Stockhorst (University of Potsdam/Germany).

The 18th century was a period fulfilled with military conflicts in Europe as well in the other continents. Several generations were directly or indirectly being involved in campains, battles and war logistics on land and water respectively in illness and war damages and were influenced by head and heart. Therefore, we have to expect that war time created a large spectrum of perceptions and memories. The main aspects of the subjects seem to be:
− The role of wartime in the contemporarian perception
− The diversity of wartime memory (soldiers, politicians, managers, clergy, etc.)
− The kinds of traces of wartime (letters, documents, memories, journals, songs, pictures,
monuments etc.)
− The intellectual reflection about war and military violence in the era of enlightenment
− The similarities and diversities in the different war scenes (Western Europe, Eastern Europe, other continents, continental and maritime aspects).

The seminar is limited to 15 participants. Proposals should be based on an original research project (e.g. a doctoral dissertation) which addresses the theme of the seminar. Because this is a seminar rather than a conference, each participant will be given approximately one hour to present their research. Preference will be given to scholars who are at the beginning of their academic career (PhD or equivalent for less than six years). The official languages of the seminar are English and French. Translations of abstracts and various seminar materials not in English will be made available to participants. Accommodation costs (Sunday night to Saterday morning) and lunches and dinners will be covered in full by the organizers, who will be responsible for reserving rooms in the congress center at Seggau castle. Participants must cover their own travel costs, but the organizers will be glad to offer advice on the best routes to and from Graz International Airport or Graz Main Railway Station.

Applications should include the following information: a brief curriculum vitae with date of PhD (or equivalent); a list of principal publications and scholarly presentations; a brief description of the proposed paper (max 1,000 words). The description must show how the applicant’s project addresses the theme of the seminar, and how it fits with their wider research. Applications will be judged on the following criteria: 1. The fitness of the research to the seminar theme; 2. The extent to which the research is rigorous, significant, and original; 3. The balance of countries and disciplines represented at the seminar.

Applications are invited by 31th January 2022. Please send applications by e-mail to sog18@unigraz.at. We will aim to notify all applicants about the outcome of their application by 28th February 2022.

Jan Brouwer Scriptieprijzen 2022

De inschrijftermijn voor de Jan Brouwer Scriptieprijzen 2022 is geopend! Nominaties kunnen uitsluitend digitaal worden ingediend, via het formulier op de website van de KHMW: https://khmw.nl/jan-brouwer-scriptieprijzen/

De prijzen, van elk €2.000, worden toegekend in verschillende wetenschapsgebieden, waaronder Geschiedenis, en zijn bedoeld voor (voormalige) studenten van wie de masterscriptie is goedgekeurd in het academisch jaar 2020/2021.

De deadline voor nominaties is 15 oktober 2021.

Wilt u een student voordragen? Alle benodigde informatie en het nominatieformulier vindt u op de website van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. 

Hebt u vragen? Neem dan contact op met het secretariaat van de KHMW, via secretaris@khmw.nl

Jaarboek Achttiende Eeuw 2021 – Liefde en lust

Als de rede de slaaf is van de passies, zo Hume het wil, wat is dan de plaats van de passies in de eeuw van de rede? In 2021 gaat het themadossier van het Jaarboek De Achttiende Eeuw over liefde, hartstocht en erotiek tijdens de Verlichting.

Gastredacteur Delphine Calle stelde dit jaar een prikkelend dossier samen over liefde, hartstocht en erotiek. Daarin wijdt Sven Molenaar uit over erotische fantasieën in het wonderbaarlijke Antwerpse manuscript ‘Het Mengelmoes’ uit 1696. Een bijdrage over de enigmatische erotomaan Hadrianus Beverland mag in dit dossier niet ontbreken. Karen Hollewand onderzoekt zijn De Stolatae Virginitatis Iure, waarin Beverland verlekkerd en kritisch schrijft over de seksuele vrijheid van Nederlandse vrouwen. Lust kruipt waar het niet gaan kan, laat Peter Thissen zien in zijn artikel over de pornografische roman Dom Bougre (1741), die ook in Nederland populair was ondanks het vigerende papisme. Hoe geheime minnaars zwaar in de problemen konden komen, beschrijft Marie-Charlotte Le Bailly aan de hand van een strafzaak tegen de Haagse Sophia van Noortwijck die een affaire had met een getrouwde joodse man. Hilde Neus heeft het in haar bijdrage over een ander seksueel en maatschappelijk taboe: relaties tussen witte mannen en vrouwen van kleur in achttiende-eeuws Suriname. Harry Oosterhuis laat zien hoe het Verlichtingsideaal van zelfbeschikking de kiem legde voor radicale, maar uiteindelijk weinig succesvolle idealen voor homo-emancipatie in de achttiende en vroege negentiende eeuw. En aan de hand van een close reading van Rhijnvis Feiths sentimentele roman Ferdinand en Constantia (1785) probeert Paul Pelckmans te verklaren waarom achttiende-eeuwse lezers maar niet genoeg kregen van pathetiek in een tijd die getekend werd door ratio en libertinisme.

Kees van Strien en Jan Rotmans tekenden in 2021 voor de afzonderlijke bijdragen. Van Strien haalt een vergeten vrouwelijke kunstenaar uit de krochten van de achttiende eeuw: de Franse pastelliste Susanne Caron, die in Nederland met haar kunst probeerde in haar eigen levensonderhoud te voorzien. Ze werd op slag beroemd door haar zeer treffende portret van generaal Pascal Paoli (sinds 1755 president van de nieuwe Corsicaanse Republiek); ze haalde met het portret alle kranten. Paoli poseerde voor Caron in Vlissingen in 1769. Niet lang daarna verhuisde ze naar Suriname en vervolgens naar Demerary. Benieuwd naar hoe het met haar afliep? Lees de bijdrage van Van Strien.

Van Corsica, Vlissingen en Suriname gaat de reis naar San Marino, die piepkleine republiek in het noorden van het huidige Italië die in het jaar 301 werd opgericht. Jan Rotmans werpt zijn licht op dit stadstaatje aan de hand van Jan Hendrik van Dongens driedelige Mijn Tijd Winst (1789-1791). Van Dongen, nog zo’n vergeten achttiende-eeuwer, schreef deze verhandeling over de oorzaken van republikeins verval op jonge leeftijd tegen de achtergrond van de Nederlandse Republiek tijdens de patriottentijd in de jaren 1780. Van Dongen – spoiler alert! – zou de publicatie van het laatste deel niet meer meemaken; hij overleed in 1789. 

Het Jaarboek heeft tevens een nieuwe vaste rubriek, ‘Spectator’, waarin u korte essays zult aantreffen over de wijze waarop de achttiende eeuw de eenentwintigste eeuw weet te inspireren. Carl Haarnack, Kornee van der Haven en Elwin Hofman bijten de spits af met bijdragen over respectievelijk de slavernijtentoonstelling in het Rijksmuseum, de actualiteit van de Windbubbel van 1720 en de Netflix-serie La Révolution.

Veel leesplezier gewenst!

De link naar het Jaarboek kan u hier terugvinden: https://www.aup-online.com/content/journals/25894617/53/1

Jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw – 27 augustus (15u00-18u30)

De culturele dimensie van de Nederlandse expansie overzee

Jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw
Universiteit Utrecht, vrijdag 27 augustus 2021, 15u00-18u30 (online)

Het is alleen gelt en geen wetenschap die onse luyden soeken aldaer [in Indië], ’t gunt is te beklagen”, treurde de Amsterdamse burgemeester en VOC-bestuurder Nicolaes Witsen in 1712. De Nederlandse handelscompagnieën staan om veel bekend, maar niet om hun interesse in cultuur. Zo merkte niet een van de VOCdienaren op dat zich op Java de grootste Boeddhistische tempel ter wereld bevindt (de Borobudur), en duurde het tot 1814 voordat deze werd herontdekt (door de Engelsen). Evenmin ambieerden Nederlandse dichters een navolging van de epische lofzang door Luís de Camões op de Portugese wereldwijde zeevaart. De Nederlandse expansie had een aantoonbare invloed op natuurwetenschap en geneeskunde, zoals Harold Cook aantoonde in Matters of Exchange: Commerce, Medicine, and Science in the Dutch Golden Age (2007). Maar wat waren de gevolgen – als die er al waren – voor cultuur en geesteswetenschappen? Dit congres brengt wetenschappers uit verschillende disciplines samen – cultuur- en kunsthistorici, boekwetenschappers en letterkundigen – om de culturele dimensie van de Nederlandse overzeese expansie in kaart te brengen.

The cultural dimension of Dutch overseas expansion

Annual conference Werkgroep Zeventiende Eeuw
Utrecht University, Friday 27 August 2021, 15h00-18h30 (online)

“It is only money and not knowledge that our people are seeking [in the East Indies], which is to be lamented”, complained the Amsterdam mayor and VOC governor, Nicolaes Witsen, in 1712. The Dutch trading companies may have been associated with various qualities, but an interest in culture was not one of them. None of the VOC officials even noted the presence of the world’s biggest Buddhist temple, the Borobudur, on the island of Java, leaving its re-discovery to the British in 1814. No Dutch writer tried to emulate the epic celebration of the Portuguese maritime empire by Luís de Camões. Dutch expansion had an obvious impact on the sciences and medicine, as demonstrated in Harold Cook’s Matters of Exchange: Commerce, Medicine, and Science in the Dutch Golden Age (2007). But what, if any, was its impact on culture and the humanities? This conference brings together historians of culture, art, books, and literature to arrive at a fuller picture of the cultural dimensions of Dutch overseas expansion.

Praktisch

Het event is gratis, maar gelieve te registeren / Attendance is free, but please register: https://www.eventbrite.be/e/annual-conference-werkgroep-zeventiende-eeuw-tickets-162401211395

Programma / Programme: https://zeventiendeeeuw.wordpress.com/congres/congresaankondiging/