CfP: Dromen, beelden en sporen van kinderen (Jaarboek De Achttiende Eeuw 2025)

Moeder leert kind lopen, Pieter de Mare, ca. 1779 – 1796 (Rijksmuseum).

Voor Elisabeth Wolff vormde de grote aandacht voor kinderen hét verschil tussen haar eeuw en de eeuwen daarvoor. Maar voor historici die zich bezighouden met de achttiende eeuw zijn die kinderen soms moeilijk te vangen, omdat ze zelf weinig sporen hebben nagelaten in het openbare leven. Dankzij onderzoek naar onder meer egodocumenten, kinderboeken en schilderijen hebben we in de afgelopen decennia beter in beeld gekregen dat kinderen in sociaal en economisch opzicht belangrijke functies vervulden in de samenleving. Het onderzoek is veelal verricht binnen specifieke disciplines, zoals de sociaaleconomische geschiedenis of de letterkunde. Het nieuwe themadossier van De Achttiende Eeuw, onder gastredactie van Ramona Negrón en Feike Dietz, heeft de ambitie om die onderzoekslijnen met elkaar in contact te brengen. We zijn daarvoor op zoek naar (interdisciplinaire) bijdragen die een beter of ander begrip geven van het ‘kind’, zowel als historische categorie (de wandel en waarde van kinderen) als conceptuele categorie (hoe werkte leeftijd als een nieuwe factor van privilege, in interactie met gender, klasse of ras)?

We nodigen auteurs van harte uit tot bijdragen over onderwerpen als kinderziektes en -geneeskunde, schoolboeken, liederen en pedagogische adviezen, de status van wezen en vondelingen, speelgoed in een consumptiemaatschappij, kinderarbeid en kinderen die in aanraking komen met justitie. Relevante onderzoeksgebieden zijn daarnaast de gedachtewereld, dromen of artistieke uitingen van kinderen en de visies en beelden rondom kinderen.

We nodigen auteurs ook nadrukkelijk uit om te reflecteren op de noden, beperkingen en mogelijkheden van onderzoek naar kinderdromen, -beelden en -sporen: welke methodische uitdagingen zijn er, welke bronnen zouden ontsloten moeten worden, hoe kantelt het kind ons begrip van sociale ongelijkheid en politiek in de achttiende eeuw? Dit betekent dat de artikelen de vorm kunnen krijgen van klassieke onderzoeksartikelen, maar mogelijk ook meer methodisch, beschouwend of programmatisch van aard zijn. Teksten dienen betrekking te hebben op de lange achttiende eeuw (1670–1830), maar er is geen geografische beperking. Ook het concept ‘kind’ vatten we breed op: oudere kinderen (‘jeugd’) kunnen worden meegenomen.

Geïnteresseerden kunnen tot 1 augustus 2024 een kort abstract (300 woorden) insturen naar F.M.Dietz@uva.nl en jaarboek@18e-eeuw.nl. Van de geselecteerde voorstellen worden de volledige artikelen van maximaal 6.000 woorden verwacht tegen 1 februari 2025. De artikelen worden aan redactionele peer review onderworpen.