ZHC-Webinar Prostitutie in Vroegmodern Den Bosch

Datum en tijdstip: dinsdag 30 november 2021, 19.30 – 21.00

Historicus en voormalig archivaris dr. Jos Wassink vertelt tijdens het eerste ZHC-webinar aan de hand van zijn nieuwe boek Dagelijks leven in ‘ontugt’ over de levensverhalen van vrouwen betrokken bij prostitutie in ’s-Hertogenbosch tussen 1629 en 1795.

Voor veel arme vrouwen in de 17^de en 18^de eeuw was prostitutie een wezenlijk aspect van het dagelijkse leven, zeker in een garnizoensstad als ’s-Hertogenbosch.  Het was voor hen een manier om het hoofd boven water te houden in een harde wereld van armoede, ellende, vernedering en vervolging. Toch weten we weinig van de vrouwen die zich prostitueerden. Wassink haalt hen uit de anonimiteit. Aan de hand van rechtbankverslagen beschrijft hij wie ze waren en hoe hun dagelijks leven eruitzag.

Dr. Marion Pluskota, universitair docent sociale geschiedenis aan de Universiteit Leiden, treedt tijdens het webinar op als referent. Ze reflecteert op Wassinks bevindingen en plaatst ze in een bredere context. Pluskota is gespecialiseerd in de geschiedenis van misdaad en gender. Ze promoveerde in 2012 op een onderzoek naar prostitutie en sociale controle in achttiende-eeuwse havensteden.

Vervolgens is er ruimte voor vragen en discussie.

Het webinar wordt georganiseerd door Stichting Zuidelijk Historisch Contact en geleid door prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld, hoogleraar aan Tilburg University en voorzitter van de redactie van ZHC.

Het webinar is gratis te volgen via Zoom. Stuur uw aanmelding s.v.p. uiterlijk 26 november via stzhc@xs4all.nl onder vermelding van uw naam, e-mailadres en woonplaats. U ontvangt de inloggegevens dan de dag voor het webinar.

Meer informatie: https://uitgeverij-zhc.nl/actueel/233/415/zhc-webinar-prostitutie-in-vroegmodern-den-bosch

ISECS CfP: Seminar for Early Career Scholars 2022 | SOG18

September 25 – September 30, 2022 in Schloss Seggau/Leibnitz (Austria)

CALL FOR PAPERS: War Times in the 18th Century: Perceptions & Memories

The International Society for Eighteenth-Century Studies (ISECS) invites applications from scholars in all fields of eighteenth-century studies to participate in a four-day International Seminar for Junior EighteenthCentury Scholars. The seminar will be organized by the Society for Eighteenth Century Studies on South Eastern Europe with its seat at university of Graz (= Seat of the XIIIth ISECS congress, 2011).

The organizing committee consists of Christoph Gnant (University of Vienna/Austria), Harald Heppner (University of Graz/Austria), Olga Katsiardi-Hering (University of Athens/Greece), Ivan Părvev (University of Sofia/Bulgaria) and Stefanie Stockhorst (University of Potsdam/Germany).

The 18th century was a period fulfilled with military conflicts in Europe as well in the other continents. Several generations were directly or indirectly being involved in campains, battles and war logistics on land and water respectively in illness and war damages and were influenced by head and heart. Therefore, we have to expect that war time created a large spectrum of perceptions and memories. The main aspects of the subjects seem to be:
− The role of wartime in the contemporarian perception
− The diversity of wartime memory (soldiers, politicians, managers, clergy, etc.)
− The kinds of traces of wartime (letters, documents, memories, journals, songs, pictures,
monuments etc.)
− The intellectual reflection about war and military violence in the era of enlightenment
− The similarities and diversities in the different war scenes (Western Europe, Eastern Europe, other continents, continental and maritime aspects).

The seminar is limited to 15 participants. Proposals should be based on an original research project (e.g. a doctoral dissertation) which addresses the theme of the seminar. Because this is a seminar rather than a conference, each participant will be given approximately one hour to present their research. Preference will be given to scholars who are at the beginning of their academic career (PhD or equivalent for less than six years). The official languages of the seminar are English and French. Translations of abstracts and various seminar materials not in English will be made available to participants. Accommodation costs (Sunday night to Saterday morning) and lunches and dinners will be covered in full by the organizers, who will be responsible for reserving rooms in the congress center at Seggau castle. Participants must cover their own travel costs, but the organizers will be glad to offer advice on the best routes to and from Graz International Airport or Graz Main Railway Station.

Applications should include the following information: a brief curriculum vitae with date of PhD (or equivalent); a list of principal publications and scholarly presentations; a brief description of the proposed paper (max 1,000 words). The description must show how the applicant’s project addresses the theme of the seminar, and how it fits with their wider research. Applications will be judged on the following criteria: 1. The fitness of the research to the seminar theme; 2. The extent to which the research is rigorous, significant, and original; 3. The balance of countries and disciplines represented at the seminar.

Applications are invited by 31th January 2022. Please send applications by e-mail to sog18@unigraz.at. We will aim to notify all applicants about the outcome of their application by 28th February 2022.

Nieuwe reeks webinars! De moderne stad verbeeld!

Ook dit najaar komt de Werkgroep 18e Eeuw met een webinarreeks. De komende maanden buigen we ons in drie lezingen over de verbeelding van de moderne stad in 18e-eeuws Nederland, België, en Engeland – telkens op de tweede dinsdag van de maand, van 17u-18u, via Zoom..

9 november – Stad in revolutie. Antwerpen in de Franse tijd, getekend door Pierre Goetsbloets (1794-1797) 

Brecht Deseure (King’s College London) neemt je mee naar Antwerpen ten tijde van liberté, égalité, fraternité. Om gratis te registreren klik hier.

14 december – Hogarth and Europe. Hoe Hogarth en andere kunstenaars in heel Europa de moderniteit van de 18de eeuw vingen

Conservator Alice Insley (Tate Britain) geeft een virtuele rondleiding door de tentoonstelling Hogarth and Europe, binnenkort te zien in Tate Britain in Londen (3 november 2021-20 maart 2022). Om gratis te registreren klik hier.

11 januari – Stadsleven in beweging. Gender en mobiliteit in vroegmodern Amsterdam

Bob Pierik (Universiteit van Amsterdam en Uppsala University, Zweden) komt spreken over zijn aanstaande proefschrift over gender en straatleven in 18e-eeuws Amsterdam. Om gratis te registreren klik hier.

Nieuwe webinar! Stad in revolutie. Antwerpen in de Franse tijd, getekend door Pierre Goetsbloets (1794-1797)

9 november, 17.00-18.00

Aan de hand van een unieke reekse aquarellen neemt Brecht Deseure je mee naar Antwerpen ten tijde van liberté, égalité, fraternité. 

Wat doe je wanneer de wereld waarin je bent opgegroeid voor je ogen verdwijnt in een draaikolk van revolutie? Het overkwam de Antwerpenaar Pierre Goetsbloets (1765-1816) aan het einde van de achttiende eeuw. In die periode kwam zijn stad onder Frans bewind. De Franse Revolutie zorgde voor een totale transformatie van de maatschappij. Antwerpen en de rest van de Zuidelijke Nederlanden werden losgeweekt uit de traditie en klaargestoomd voor de moderne tijd. De wereld van Goetsbloets, een aristocraat van de oude stempel, stortte in. Goetsbloets’ antwoord? Alles opschrijven en natekenen wat hij zag. Als een bezetene kopieerde, noteerde, registreerde en tekende hij. Het resultaat was een tiendelige kroniek, getiteld Tydsgebeurtenissen, van de periode 1794 tot 1797. De prachtige aquarellen die hij maakte tonen een uniek beeld van de introductie van het Franse regime in Antwerpen. Samen met Goetsbloets zien we hoe republikeinse symbolen en rituelen de stad overnamen: van de Vrijheidsboom, over de Tempel van de Rede, tot de gevreesde guillotine. Als gevolg van de Revolutie veranderde de stad bovendien grondig van aanzicht: kloosters werden gesloten, kerken werden afgebroken, stadsmuren verdwenen. Ook die verdwenen wereld brengen Goetsbloets’ aquarellen in beeld.

Hier kan je gratis registreren!

Bio: Brecht Deseure (°1985) is doctor in de geschiedenis. Zijn onderzoek behandelt uiteenlopende aspecten van de politieke cultuur tijdens de revolutietijd in de Zuidelijk Nederlanden en daarbuiten. Hij publiceerde onder meer over politieke iconografie, herinneringscultuur en grondwetsgeschiedenis. Hij is als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan King’s College London.

Symposium over Rampen in de tijd van Bilderdijk

De Werkgroep Bilderdijk van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden nodigt u van harte uit voor het bijwonen van een middag met lezingen over Rampen in de tijd van Bilderdijk. Bij deze gelegenheid wordt ook het aan dit thema gewijde nieuwe Jaarboek Bilderdijk ten doop gehouden.

Datum:                        vrijdag 10 december 2021

Tijd:                             15.30-17.15 uur

Plaats:                         Universiteitsbibliotheek Leiden, Vossiuszaal

                                   Witte Singel 27, 2311 BG Leiden

Toegang:                      gratis

Meer info:                    r.a.m.honings@hum.leidenuniv.nl

Programma

15.30-15.35 uur            Opening door Rick Honings

15.35-15.40 uur            Introductie op het thema door Lotte Jensen

15.40-16.05 uur            Robert Verhoogt, Bilderdijk, de Zondvloed en de geologie. Over natuurrampen als inspiratie voor onderzoek naar de aarde in de negentiende eeuw

16.05-16.30 uur            Arti Ponsen, ‘Gebiedt ge uw’ Englen niet, in dees afgrijsbren nood?’ Hoe de buskruitramp de beeldvorming over koning Lodewijk Napoleon bepaalde

16.30-16.40 uur            Muzikaal intermezzo

16.40-17.05 uur            Marieke van Delft, Poëzie en rumoer vanwege een overstroming in 1825

17.05-17.15 uur            Aanbieding Jaarboek Bilderdijk aan Onno Blom + afsluiting

Vanaf 17.30 uur            Bezichtiging Bilderdijk-kamer in het Leidse Academiegebouw

Aankondiging afscheidsrede Lia van Gemert

Ter gelegenheid van haar emeritaat als hoogleraar Historische Nederlandse
Letterkunde zal prof. dr. Lia van Gemert op donderdag 18 november 2021
haar afscheidsrede uitspreken. De titel van de rede is ‘Herscheppen’.

Aanvang: 16.30 u.
Locatie: Aula, Oude Lutherse kerk, Singel 411, Amsterdam.

Deelname

Wil je bij de bijeenkomst in de Aula zijn? Meld je dan hier aan voor 2 november 2021. Een link naar de livestream volgt op http://www.uva.nl/agenda.

De correspondentie van Belle van Zuylen online. Van 18e-eeuws handschrift naar Utrecht Time Machine

Symposium georganiseerd door de NEWW Werkgroep van het Huizinga Instituut (New approaches to European Women’s Writing)

Utrecht, Academiegebouw Domplein,

23 november 2021, 09.30 – 18.00

Binnen het Huygens Instituut wordt, in samenwerking met vrijwilligers van het Genootschap Belle van Zuylen, gewerkt aan de digitalisering en online presentatie van de correspondentie van Belle van Zuylen (in het buitenland bekend als Isabelle de Charrière). De ca 2600 brieven worden ook voorzien van annotatie, moderne spelling en – geleidelijk aan – vertalingen (hieraan wordt meegewerkt door studenten Frans uit Nijmegen).

Dit jaar is het, bovendien, 250 jaar geleden dat Belle van Zuylen in het huwelijk trad en als Madame de Charrière Utrecht inruilde voor het Zwitserse Colombier bij Neuchâtel: een goede gelegenheid om een nieuw deel van haar gedigitaliseerde correspondentie te lanceren. Het gaat om de brieven die werden verzonden uit Utrecht, en die waarin sprake is van Utrecht, Utrechters, de Maliebaan, boekhandel Spruyt in de Choirstraat, de Utrechtse kermis, en bij uitbreiding ook: van Nederland, Nederlandse cultuur en eigenaardigheden – in totaal 764 brieven.

De lancering vindt plaats op 23 november a.s. Op het adres https://charriere.huygens.knaw.nl/ worden deze brieven dan toegevoegd aan de eerder (oktober 2019) gepresenteerde 199 brieven, waarvan de handschriften zich in Nederlandse archieven bevinden. 

Dan wordt ook een symposium gehouden, waar we de mogelijkheden bespreken die dankzij dergelijke online edities ontstaan, niet alleen voor het onderzoek naar internationale correspondentienetwerken, maar ook voor de samenwerking met publieksprojecten – zoals de Utrecht Time Machine. Daar zal het “Utrechtse verhaal” over Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière zichtbaar gemaakt worden: haar Utrechtse jeugd, haar latere contacten met Utrecht en haar herinneringen aan haar geboortestad.

Het symposium bestaat uit twee sessies. Deelname is mogelijk aan óf de ochtend- óf de middag-sessie, of aan de gehele dag. In verband met de medewerking van buitenlandse gastsprekers wordt het ochtendgedeelte in het Engels gehouden. Wij streven ernaar om voor de Engelse bijdragen Nederlandstalige samenvattingen paraat te hebben (en vice versa).

Het symposium wordt georganiseerd door het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (KNAW, Amsterdam), de Werkgroep NEWW (New approaches to European Women’s Writing) van het Huizinga Instituut, Living Pasts en het Descartes centrum (alle te Utrecht). 

Zie voor het programma en verdere informatie de website van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis: 

https://www.huygens.knaw.nl/evenementen/de-correspondentie-van-belle-van-zuylen-online/

Inschrijving via Huizinga@uu.nl.

Jan Brouwer Scriptieprijzen 2022

De inschrijftermijn voor de Jan Brouwer Scriptieprijzen 2022 is geopend! Nominaties kunnen uitsluitend digitaal worden ingediend, via het formulier op de website van de KHMW: https://khmw.nl/jan-brouwer-scriptieprijzen/

De prijzen, van elk €2.000, worden toegekend in verschillende wetenschapsgebieden, waaronder Geschiedenis, en zijn bedoeld voor (voormalige) studenten van wie de masterscriptie is goedgekeurd in het academisch jaar 2020/2021.

De deadline voor nominaties is 15 oktober 2021.

Wilt u een student voordragen? Alle benodigde informatie en het nominatieformulier vindt u op de website van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. 

Hebt u vragen? Neem dan contact op met het secretariaat van de KHMW, via secretaris@khmw.nl

Dinsdag 9 november 2021: Een avond met Prince de Ligne, de meest kosmopolitische Belg van de achttiende eeuw

 ‘Ik vind het fijn om overal een vreemdeling te zijn: Fransman in Oostenrijk, Oostenrijker in Frankrijk en beide in Rusland,’ schrijft Charles-Joseph de Ligne (Brussel, 1735 – Wenen, 1814) aan de markiezin de Coigny. ‘Zo voel je je overal thuis en ben je nergens gebonden.’ De prins was met stip de meest kosmopolitische Belg van de achttiende eeuw. Als hoveling, diplomaat en militair in dienst van het Oostenrijkse leger reisde hij heel wat af tussen Versailles, Schönbrunn, Sint-Petersburg en zijn kasteel in Beloeil. De ‘vrolijkste man van zijn tijd’, zoals Goethe hem noemde, was een graag geziene gast aan alle Europese vorstenhoven. In het voorjaar van 1787 nodigde keizerin Catharina de Grote hem uit op een reis naar de Krim. De Ligne bracht verslag uit van deze wonderbaarlijke reis in negen brieven aan de Markiezin de Coigny, die in haar salon voorgelezen werden en al gauw in heel Parijs de ronde deden. 

Portret van Charles-Joseph de Ligne. Josef Grassi, ca. 1789-1790

Voor de Franse reeks van uitgeverij Vleugels vertaalde Marijke Arijs deze brieven van de Ligne, die tot de top van de achttiende-eeuwse briefschrijfkunst gerekend worden. Daarnaast werd haar vertaling van Ligne’s memoires opnieuw uitgebracht in de reeks Davidsfonds Essays. Deze verzameling herinneringen en mijmeringen van Prins de Ligne, waarin hij terugkijkt op een boeiend leven aan de hand van snedige bons mots en pikante anekdotes, vormen een prachtige les in de achttiende-eeuwse levenskunst. Hoog tijd dus om een avond te wijden aan het leven van deze boeiende figuur en zijn tijdgenoten! 
In het mooie kader van het achttiende-eeuwse Hollands College opent Marijke Arijs de avond met een lezing over Charles Joseph de Ligne. Daarna kiezen Rik Van Cauwelaert, Beatrijs Vanacker en Lien Verpoest een fragment uit zijn memoires en lichten aan de hand van dit fragment telkens een ander boeiend aspect van zijn kleurrijke leven toe.
Nadien is er tijd voor vragen, en een kleine receptie. Toegang is gratis, maar registreren is verplicht. Opgelet, de plaatsen zijn beperkt, dus wees er tijdig bij!

Praktisch:

• Tijd: dinsdag 9 november, 19:30 – 21:00
• Plaats: Hollands college, Damiaanplein 9, 3000 Leuven
• registreren kan via deze link

Jaarboek Achttiende Eeuw 2021 – Liefde en lust

Als de rede de slaaf is van de passies, zo Hume het wil, wat is dan de plaats van de passies in de eeuw van de rede? In 2021 gaat het themadossier van het Jaarboek De Achttiende Eeuw over liefde, hartstocht en erotiek tijdens de Verlichting.

Gastredacteur Delphine Calle stelde dit jaar een prikkelend dossier samen over liefde, hartstocht en erotiek. Daarin wijdt Sven Molenaar uit over erotische fantasieën in het wonderbaarlijke Antwerpse manuscript ‘Het Mengelmoes’ uit 1696. Een bijdrage over de enigmatische erotomaan Hadrianus Beverland mag in dit dossier niet ontbreken. Karen Hollewand onderzoekt zijn De Stolatae Virginitatis Iure, waarin Beverland verlekkerd en kritisch schrijft over de seksuele vrijheid van Nederlandse vrouwen. Lust kruipt waar het niet gaan kan, laat Peter Thissen zien in zijn artikel over de pornografische roman Dom Bougre (1741), die ook in Nederland populair was ondanks het vigerende papisme. Hoe geheime minnaars zwaar in de problemen konden komen, beschrijft Marie-Charlotte Le Bailly aan de hand van een strafzaak tegen de Haagse Sophia van Noortwijck die een affaire had met een getrouwde joodse man. Hilde Neus heeft het in haar bijdrage over een ander seksueel en maatschappelijk taboe: relaties tussen witte mannen en vrouwen van kleur in achttiende-eeuws Suriname. Harry Oosterhuis laat zien hoe het Verlichtingsideaal van zelfbeschikking de kiem legde voor radicale, maar uiteindelijk weinig succesvolle idealen voor homo-emancipatie in de achttiende en vroege negentiende eeuw. En aan de hand van een close reading van Rhijnvis Feiths sentimentele roman Ferdinand en Constantia (1785) probeert Paul Pelckmans te verklaren waarom achttiende-eeuwse lezers maar niet genoeg kregen van pathetiek in een tijd die getekend werd door ratio en libertinisme.

Kees van Strien en Jan Rotmans tekenden in 2021 voor de afzonderlijke bijdragen. Van Strien haalt een vergeten vrouwelijke kunstenaar uit de krochten van de achttiende eeuw: de Franse pastelliste Susanne Caron, die in Nederland met haar kunst probeerde in haar eigen levensonderhoud te voorzien. Ze werd op slag beroemd door haar zeer treffende portret van generaal Pascal Paoli (sinds 1755 president van de nieuwe Corsicaanse Republiek); ze haalde met het portret alle kranten. Paoli poseerde voor Caron in Vlissingen in 1769. Niet lang daarna verhuisde ze naar Suriname en vervolgens naar Demerary. Benieuwd naar hoe het met haar afliep? Lees de bijdrage van Van Strien.

Van Corsica, Vlissingen en Suriname gaat de reis naar San Marino, die piepkleine republiek in het noorden van het huidige Italië die in het jaar 301 werd opgericht. Jan Rotmans werpt zijn licht op dit stadstaatje aan de hand van Jan Hendrik van Dongens driedelige Mijn Tijd Winst (1789-1791). Van Dongen, nog zo’n vergeten achttiende-eeuwer, schreef deze verhandeling over de oorzaken van republikeins verval op jonge leeftijd tegen de achtergrond van de Nederlandse Republiek tijdens de patriottentijd in de jaren 1780. Van Dongen – spoiler alert! – zou de publicatie van het laatste deel niet meer meemaken; hij overleed in 1789. 

Het Jaarboek heeft tevens een nieuwe vaste rubriek, ‘Spectator’, waarin u korte essays zult aantreffen over de wijze waarop de achttiende eeuw de eenentwintigste eeuw weet te inspireren. Carl Haarnack, Kornee van der Haven en Elwin Hofman bijten de spits af met bijdragen over respectievelijk de slavernijtentoonstelling in het Rijksmuseum, de actualiteit van de Windbubbel van 1720 en de Netflix-serie La Révolution.

Veel leesplezier gewenst!

De link naar het Jaarboek kan u hier terugvinden: https://www.aup-online.com/content/journals/25894617/53/1